Ημέρες χαράς; Όχι για μένα... Οδηγός επιβίωσης για το στρες στις γιορτές

​Για κάποιους η γιορτινή περίοδος είναι η εποχή του χρόνου για την οποία ανυπομονούν, καθώς φέρνει ανεβασμένη διάθεση, χαρά, διασκέδαση, ξεκούραση και απολαύσεις υλικές και συναισθηματικές. Σε  πολλούς όμως πυροδοτεί αρνητικά συναισθήματα όπως άγχος και θλίψη, πράγμα που γίνεται επιπλέον επιβαρυντικό για ανθρώπους που ήδη παλεύουν με συμπτώματα παθολογικού άγχους ή κατάθλιψης.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Υπάρχουν αρκετοί λόγοι που στη χριστουγεννιάτικη περίοδο μπορεί να πυροδοτηθούν αρνητικές συναισθηματικές καταστάσεις:

• Τα χριστούγεννα είναι μια περίοδος κατά την οποία εντείνεται το αίσθημα της μοναξιάς, καθώς είναι συνυφασμένη με οικογενειακές στιγμές και συντροφικότητα, ενώ για πολλούς η πραγματικότητα είναι διαφορετική.
• Πολλές φορές το στρες που αφορά σε οικογενειακές σχέσεις μεγενθύνεται καθώς οι οικογενειακές συνευρέσεις αυξάνονται. Πολλοί αισθάνονται «υποχρεωμένοι» να παρευρεθούν σε οικογενειακές συγκεντρώσεις ακόμα και αν δεν το επιθυμούν.
• Οι γιορτές χαρακτηρίζονται από υπερδραστηριότητα και υπερβολές. Πολλά ψώνια, πολλές έξοδοι, κίνηση στους δρόμους, ετοιμασίες στα σπίτια, τραπέζια και επισκέψεις σε μια περίοδο που πολλοί εργαζόμενοι μπορεί να έχουν περισσότερη ανάγκη από ξεκούραση και χαλάρωση.
• Οι μη ρεαλιστικές προσδοκίες για «να είναι όλα τέλεια» στις γιορτές, σε συνδυασμό με υπάρχουσες οικονομικές δυσκολίες είναι μια σίγουρη συνταγή προς την απογοήτευση.
• Οι ημέρες των γιορτών μπορεί να είναι μια πολύ δύσκολη περίοδος για ανθρώπους που πενθούν.
• Εάν κάτι δυσάρεστο έχει συμβεί στο παρελθόν στη χριστουγεννιάτικη περίοδο, είναι πιθανό κανείς να αναβιώνει το συμβάν και οι ημέρες αυτές να αναπαράγουν τα ίδια δυσάρεστα συναισθήματα και αναμνήσεις.
• Οι ημέρες των γιορτών μπορεί να είναι ιδιαίτερα στρεσογόνες για ανθρώπους που πάσχουν από διαταραχή κοινωνικού άγχους. Οι κοινωνικές εκδηλώσεις, τα τραπέζια και οι προσκλήσεις για εξόδους και πάρτι αποτελούν αγχογόνα ερεθίσματα για τους πάσχοντες και θα τα αποφύγουν, ενισχύοντας όμως με τον τρόπο αυτό το αίσθημα της μοναξιάς, της αναξιότητας και της απογοήτευσης από τον εαυτό.

Αν λοιπόν η διάθεσή σου χειροτερεύει ή το άγχος σου αυξάνεται στις γιορτές εξαιτίας ενός ή περισσότερων από τους παραπάνω παράγοντες, αυτοί είναι μερικοί χρήσιμοι τρόποι να διαχειριστείς τις δυσκολίες σου στη γιορτινή περίοδο.

• Βρες τι χρειάζεσαι περισσότερο. Αφουγκράσου τις ανάγκες σου και προγραμμάτισε ένα δεκαπενθήμερο που να ταιριάζει όσο είναι εφικτό σε αυτά που εσύ ξεχωριστά θέλεις και έχεις ανάγκη να κάνεις. Τίποτα δεν είναι υποχρεωτικό και τίποτα τελικά δεν απολαμβάνουμε εάν γίνεται υπό πίεση.
• Δώσε προτεραιότητα στην υγεία. Τα χριστούγεννα είναι μια περίοδος που πλέον οι υγιείς επιλογές μπαίνουν στο περιθώριο. Ειδικά όμως εάν πάσχεις από παθολογικό άγχος ή καταθλιπτικά συμπτώματα, αυτό που πραγματικά θα σε βοηθήσει είναι να επιμείνεις στην ισορροπημένη διατροφή και τη σωματική άσκηση. Εάν δεν εργάζεσαι για κάποιες μέρες χρησιμοποίησε την ευκαιρία για να ξεκουραστείς και κράτα σταθερή τη ρουτίνα του ύπνου σου.
• Στην περίπτωση που αντιμετωπίζεις καταθλιπτικά συμπτώματα, η απραξία είναι αυτό που πρέπει να πολεμήσεις. Καθώς είναι ιδιαίτερα σημαντικό να παραμείνεις δραστήριος προγραμμάτισε μια καθημερινή ρουτίνα δραστηριοτήτων εκτός σπιτιού. Εάν δυσκολεύεσαι να βρεις ιδέες προς απασχόληση μπορείς να συμμετέχεις σε δράσεις εθελοντισμού.
• Χρησιμοποίησε το εργαλείο της αυτοπαρατήρησης. Κράτα ένα καθημερινό ημερολόγιο καταγράφοντας ό,τι σου πυροδοτεί ένα δυσάρεστο συναίσθημα και τις δικές σου «απαντήσεις» σε αυτό. Τι είναι αυτό που σε επιβαρύνει περισσότερο; Οι δικές σου αντιδράσεις σε βοηθούν ή το κάνουν χειρότερο; Τι διαφορετικό θα μπορούσες να κάνεις; Η αυτοπαρατήρηση μας βοηθά να πάρουμε απόσταση από αυτό που μας συμβαίνει, να το δούμε πιο αντικειμενικά και να τροποποιούμε έτσι τι δικές μας στάσεις και αντιδράσεις.
• Μην το περνάς μόνος! Αν παρόλη την προσπάθειά σου εξακολουθείς να υποφέρεις, ζήτα βοήθεια. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει είτε το να μιλήσεις με έναν δικό σου άνθρωπο που εμπιστεύεσαι είτε να αναζητήσεις βοήθεια από έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας.

 
Δημοσιεύθηκε στο www.thehealthlab.gr στις 30/12/2018